Navratri Tyohar Nibandh in Gujarati: નવરાત્રિ, હિંદુઓના સૌથી પવિત્ર અને મહાન તહેવાર પૈકીનો એક છે. આ તહેવાર જેવો હોય છે, તેવું એના નામમાં જ છુપાયેલું છે. ‘નવરાત્રી’ એનો અર્થ ‘નવ રાતો’ છે, અને આ નવ દિવસો મા દુર્ગાના નવ સ્વરૂપોને આરાધવાની પવિત્ર રીત છે. નવરાત્રિ માત્ર ધાર્મિક તહેવાર નથી, તે સંસ્કૃતિ, પરંપરા, ભાવનાનો અને આનંદનો અવસર છે.
જ્યારે નવરાત્રિ શરૂ થાય છે, ત્યારે સમગ્ર વાતાવરણમાં એક અનોખી ઉર્જા, એક નવો ઉત્સાહ અને ભક્તિનો રસ છવાઈ જાય છે. શાળાઓમાં બાળકો નાનકડી આકૃતિઓ બનાવે છે, ગામડાઓ અને નગરોમાં માતાજીના મંડપો તૈયાર થાય છે. લોકોમાં ભક્તિભાવ અને આનંદના અનુભવો ઉંમળ્યા કરે છે. નગરો અને ગામડાઓનું સુશોભન કરવામાં આવે છે, જ્યાં રોશનીના ઝગમગાટ સાથે માતાજીના પંડાલો ધ્વજાવલંબિત થાય છે.
Navratri Tyohar Nibandh in Gujarati: માતા દુર્ગાનું મહત્વ
નવરાત્રિનું મહાત્મ્ય મા દુર્ગાની પૂજામાં છે. મા દુર્ગા શક્તિનું પ્રતિક છે. તેઓ દાનવો, દુષ્ટ શક્તિઓ અને અંધકાર પર વિજય પ્રાપ્ત કરનાર છે. નાની ઉંમરે હું મારી દાદી પાસે માતાજીની અનેક વાર્તાઓ સાંભળતો. તે વાર્તાઓની સાથે, નાની ઉંમરથી જ નવરાત્રિનો મહિમા મારા મનમાં ઊંડું સ્થિર થઇ ગયો છે. જ્યારે હું માતાજીની આરતી ગાવા માંડો, ત્યારે મને એટલું લાગે છે કે મારી ભીતર કોઈ નવો આત્મવિશ્વાસ અને શક્તિ ઉભી થાય છે.
ગરબા અને ડાંડીયા
નવરાત્રિનો સૌથી ખાસ આનંદ છે ગરબા અને ડાંડીયા. દરેક સાંજ માં ગરબા રમવાનો ઉત્સાહ અપરંપાર છે. નાના, મોટા, યુવા, વૃદ્ધ તમામ લોકો આ રમતમાં જોડાય છે. નાની વયથી હું પણ ગરબા રમવાનો ઉત્સુક રહીશ. મારા મિત્રો સાથે અમે અલગ અલગ દોરા, ફેટા અને કપડાં પહેરી ગરબા રમવા જઈએ છીએ. ગરબાના રાસ અને ડાંડીયાની ધૂન, લોકોના પગને નચાવ્યા વિના નથી રહેતા. ગરબામાં જ્યારે આપણે માતાજીને સમર્પિત ભજન સાથે નૃત્ય કરીએ છીએ, ત્યારે તે એકતરફી ભાવનાથી ભરપૂર હોય છે.
ઉપવાસ અને પૂજા: ગુજરાતીમાં નવરાત્રી ટ્યોહર નિબંધ
નવરાત્રિ દરમ્યાન ઘણાં ભક્તો ઉપવાસ કરે છે અને મા દુર્ગાની આરાધના કરે છે. લોકો મોરલી, વાસી ને તલસંપદાનું ભોજન લઈને ઉપવાસ પૂરો કરે છે. આ ઉપવાસનો અર્થ માત્ર ખોરાક ટાળવો જ નહીં, પરંતુ માનસિક રીતે પણ શુદ્ધિ કરવી છે. મને યાદ છે, મારી માતા નવરાત્રિમાં ઉપવાસ કરતાં, અને તેઓના અનુરોધ પર હું પણ થોડા દિવસો ઉપવાસ કરતો. ઉપવાસ કરવાની એ ભક્તિ મને પણ સંતોષ અને આત્મીયતા આપતી.
સંસ્કૃતિ અને આધ્યાત્મિકતા
નવરાત્રિ માત્ર ધાર્મિક તહેવાર નથી, તે એક સંસ્કૃતિ છે, જે ભક્તિ, પ્રેમ, અને સમાજને જોડતી છે. મા દુર્ગાના પૂજનમાં આપણો આત્મા એકાગ્ર થાય છે. નવરાત્રિમાં સમગ્ર સમાજ એક સાથે આવે છે. આ તહેવાર લોકોના હૃદયમાં આશીર્વાદનું અને શક્તિનું સંચાર કરે છે.
નવરાત્રિ માત્ર ગરબા અને ઉપવાસનો તહેવાર નથી, તે જીવનના તમામ ક્ષેત્રમાં વિજય મેળવવાની પ્રેરણા આપે છે. મારે નાની વયથી આ તહેવાર મનપસંદ રહ્યો છે.